Waardigheid

Bij jong zijn hoort ‘mondigheid’ en ‘zelfontplooiing’. Waardigheid is echt iets voor oudere mensen. Maar wat is waardig? In dit boek staat die vraag centraal. Menswaardigheid, waardige zorg, een waardig levenseinde – Frits de Lange vindt dat wij deze waarden niet kunnen missen, als we een moreel ijkpunt zoeken voor een goed leven op onze oude dag. Maar ook voor een goed sterven, als we uiteindelijk dood moeten.

Waardigheid heeft met respect van doen, maar ook met zelfrespect. Hoe meer van beide, des te beter zal het ouderen vergaan, is zijn stelling.

De waardigheid van oude mensen is echter in het geding. Was de oudere ooit een patiënt voor wie gezorgd moest worden, nu is hij de soevereine burger die zelf moet opkomen voor zijn zorg- en voorzieningenpakket. Wat voor ouderen menswaardig is, lijkt daarmee afhankelijk te worden van hun zelfredzaamheid en van de willekeur van de publieke moraal. Hoe voorkomen wij dat ouderen als de nieuwe paria’s van de vergrijsde samenleving worden weggezet?

Een herijking van hun waardigheid is nodig, willen we een kwade oude dag in de 21e eeuw kunnen vermijden. De kern van persoonlijke waardigheid ligt volgens De Lange uiteindelijk in de vrije instemming met wie je bent geworden. Zonder blind te zijn voor de ontluistering, verdedigt dit boek hartstochtelijk dat er glans ligt in de ouderdom. Je moet het echter wel willen zien.

Aan het begin van de moderne tijd bezong Giovanni Pico della Mirandola de lof op de menselijke waardigheid in een Oratio de Hominis Dignitate. Frits de Lange schrijft hier zijn manifest over de waardigheid van wie oud geworden is. Of het later graag nog wil worden.

Frits de Lange (1955) is hoogleraar Ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit, vestiging Kampen. Hij schreef eerder o.a. De mythe van het voltooide leven. Over de oude dag van morgen en Pleidooi voor beter oud worden. Hij is redacteur van Gerōn. Tijdschrift over Ouderen & samenleving.
 

Recensies

"Bouwstenen voor een nieuwe kijk op de ouderdom. Een boek om rustig te lezen, op na te kauwen en in groepen te bespreken. Aanbevolen dus voor de broodnodige bezinning in de zorg van alledag!"
- Uit een recensie van Zin in Zorg, december 2010

"De Lange geeft prachtige doorkijkjes hoe juist in de fase van de ouderdom waardigheid aan de orde is. (...) Dit boek biedt veel stof tot nadenken over 'goed' ouder worden en is een krachtig pleidooi ons te bezinnen op de plaats van ouderen in onze huidige samenleving én de discussie over waardig leven en sterven."
- Uit VolZin (Tijdschrift voor een zinvol leven) 24 (2010): Meer baat bij levenskunst