De invloed van het werkgeheugen op het leren

Deze toegankelijke gids stelt basisschoolleerkrachten, speciaal onderwijsleerkrachten, onderwijsassistenten, logopedisten, remedial teachers, orthopedagogen in staat te begrijpen hoe het werkgeheugen functioneert en hoe het in leersituaties ondersteund kan worden. De auteurs hebben door onderzoek aangetoond dat een zwak werkgeheugen leidt tot leerproblemen bij bijvoorbeeld kernvakken als taal en rekenen. De capaciteit van het werkgeheugen is doorslaggevend voor het leveren van goede leerprestaties.
Door het observeren van kinderen met een zwak werkgeheugen tijdens hun dagelijkse bezigheden in de klas werd duidelijk dat hun frustraties, mislukkingen en gemiste leermomenten naar voren komen als ze bezig zijn met activiteiten die het geheugen te zwaar belasten.

Problemen met het werkgeheugen op school worden vaak niet opgemerkt, of worden geduid als een gebrek aan concentratie (zoals ‘luistert niet’of ‘snel afgeleid’) of als gebrek aan motivatie (‘heeft geen belangstelling’). Kinderen met een zwak werkgeheugen beginnen meestal op een goede manier aan een opdracht, maar vergeten vervolgens de belangrijke informatie die nodig is om de taak af te ronden; als er dan geen steun komt, bestaat wel de kans dat ze worden afgeleid of gaan dagdromen. Dit soort gedrag kan het directe gevolg zijn van fouten van het werkgeheugen en dat gedrag kan worden verminderd door effectief klassenmanagement. Interventie op het juiste moment kan het kind aan het werk houden. Kinderen met een zwak werkgeheugen vormen een duidelijke categorie zorgleerlingen en hebben gerichte hulp nodig om te kunnen voldoen aan de reguliere eisen in de klas.
Bij onderzoek naar ontwikkelingsstoornissen op leergebieden is het vrij algemeen om problemen van het werkgeheugen te beschouwen als bijverschijnsel van een van de bekende problemen als dyslexie, taalstoornissen of ADHD. In geen van deze gevallen is een zwak werkgeheugen een criterium voor de diagnostisering, hoewel de combinatie wel vaak voorkomt. Een zwak werkgeheugen komt zeker even vaak voor als de boven genoemde stoornissen.

Dit boek maakt duidelijk welke rol het werkgeheugen speelt bij leren en hoe kinderen baat kunnen hebben van het implementeren van theoretisch onderbouwde interventies en strategieën die zorgen voor een sterk raamwerk van geheugensteun.

Alle titels uit de serie Zorg & Onderwijs en de bijbehorende website zijn te vinden op: www.zorgenonderwijs.nl