Actieonderzoek is bezig aan een opmars. Steeds vaker kiezen professionals in zorg, welzijn, wonen, onderwijs en HRM ervoor om zelf met actieonderzoek aan de slag te gaan. De kern van participatief actieonderzoek biedt deze professionals, of zij die dit willen worden, een beproefd model voor het doen van actieonderzoek.
Actieonderzoek
Actieonderzoekers richten zich al meer dan veertig jaar op maatschappelijk relevante thema’s. Actieonderzoek is een methode die is ontstaan vanuit de wens naar dienstbaar onderzoek voor maatschappij en beroepspraktijk. Actieonderzoek is onderzoek waarbij het gaat om de participatieve creatie van kennis én actie. In tegenstelling tot ‘traditioneel’ onderzoek dat alleen een kennisdoel heeft, leidt actieonderzoek ook tot verandering. Actieonderzoek is participatief onderzoek. Actieonderzoekers werken actief samen met de deelnemers. Zij beschikken door het actieonderzoek over meer inzicht in hun doen en laten in bepaalde situaties en tegelijkertijd over kennis voor het verbeteren van hun handelen.
Ontstaan boek
Dit nieuwe boek is ontstaan uit de onderwijs- en onderzoekspraktijk met het vorige boek (Actieonderzoek voor professionals in zorg en welzijn). In dit boek zijn de ervaringen van de auteur, zijn collega’s en die van honderden studenten en onderzoekers verwerkt. Het boek sluit aan bij de actuele ontwikkelingen in actieonderzoek en neemt een duidelijk standpunt in over wat actieonderzoek is. Het is een compleet en praktisch boek meteen geschikt voor actieonderzoek door studenten en professionals in hun beroepspraktijk.
In dit nieuwe boek
Het boek geeft benaderingen, ideeën, werkwijzen, handvatten en praktische aanwijzingen voor het ontwerpen, uitvoeren en begeleiden van actieonderzoek. Verspreid over vier delen komen o.a. aan de orde
- kenmerken van actieonderzoek
- actieonderzoek en theoriegericht-wetenschappelijk onderzoek
- klassieke onderzoekscriteria validiteit en betrouwbaarheid en specifieke actieonderzoek kwaliteitscriteria
- Wetenschappelijke kennis én ervaringskennis in actieonderzoek
- samenwerken en participeren in actieonderzoek
- veranderen in actieonderzoek
- actieonderzoek als een cyclus met zes fasen: de voorfase, de oriëntatiefase, de diagnostische fase, de ontwikkelingsfase, de actiefase en de evaluatiefase.
- methoden en technieken van systematisch onderzoek: o.a participerende observatie, discussie en dialoog in groepen
- ervaringsgerichte methoden voor het ontsluiten en delen van ervaringskennis, o.a. krachtenveld-analyse, wereld-cafe’s en PhotoVoice.
Ondersteuning
Ieder hoofdstuk wordt afgesloten met verwerkingsopdrachten en/of praktische toepassingsopdrachten. Op de ondersteunende website staan voorbeelden, extra handreikingen, opdrachten, formats, en hulpmiddelen voor de gebruikers van dit boek.
''Dit boek beschrijft alle aspecten van PAO: opzet, methodische kwesties, uitvoering en de vereiste professionele vaardigheden. Het boek is de geactualiseerde versie van 'Actieonderzoek voor professionals in zorg en welzijn' (2007). Ook daarin worden de deelnemers getypeerd als de 'primaire actoren binnen en van het onderzoek'. De auteur heeft zijn sporen verdiend op het gebied van actie-onderzoek. Het boek is een standaardwerk voor praktijk en onderwijs (hbo). Belangrijk actueel boek voor beleidsmakers en -uitvoerders in de sociale sector. Met actuele literatuurlijst en register.''
- Uit een recensie van NBD Biblion, 2022