Werk maken van straf

De knokkende cafébezoeker, de frauderende directeur, de graffitispuitende ‘kunstenaar’, de jeugdige overlastbezorger. Hun straf – een werkstraf – maakt ze boos, verontwaardigd. Of ze zijn juist onder de indruk van hun straf. Ze begrijpen dat ze moeten boeten voor wat ze hebben misdaan. Of vinden juist dat de maatschappij hen onrecht aandoet; voelen zich slachtoffer in plaats van dader.

De wereld van de werkstraf is zeer divers. Als het gaat om delict, leeftijd, afkomst, karakters van werkgestraften. De medewerkers van de werkstrafunits van Reclassering Nederland matchen al deze diverse daders aan werkstrafprojecten. Om gedrag te veranderen. Om ervoor te zorgen dat een werkgestrafte niet in herhaling valt; niet opnieuw een glijbaan vernielt, een gezinslid een klap verkoopt of wietplantjes teelt en verkoopt. De werkgestrafte maakt zich nuttig, doet iets terug voor de maatschappij. Een veiliger samenleving is het beoogde resultaat.

Dat gaat niet vanzelf. Een werkstraf tot een goed einde brengen vergt inspanning. Niet alleen van daders, maar ook van de medewerkers van de werkstrafunits. De diversiteit aan daders vraagt om een diverse aanpak in diverse situaties. Een aanpak die recht doet aan het feit dat de werkstraf een straf is. Die tegelijkertijd ook de ruimte laat voor methodisch doordacht en verantwoord ingrijpen, voor de keuze voor het gebruik van de zachte of juist de harde hand.