Differentiëren: Small, Medium, Large

Differentiëren staat hoog op de agenda in scholen voor voortgezet onderwijs. ‘Maatwerk’, het passend maken van onderwijs, gepersonaliseerd leren, is de trend. Scholen staan voor de opdracht om hun onderwijs zo in te richten dat ze kunnen afstemmen op verschillen tussen leerlingen.

Otto de Loor geeft antwoord op de vraag waarom differentiëren eigenlijk noodzakelijk is en geeft vervolgens handvatten, voorbeelden en toepassingsmogelijkheden om differentiatie vorm te geven. Differentiëren kan op drie manieren: small, medium en large. Je kunt het met een aantal didactische en organisatorisch ingrepen al voor elkaar te krijgen (small). Wil je medium differentiëren dan maak je onderwijs dat tegemoet komt aan verschillen in onderwijsbehoefte en wordt het klassenmanagement complexer. Je maakt onderwijs dat niet alleen leerstofgericht is, maar zich ook richt op het leerproces. Je denkt niet meer alleen ‘per les’, maar in les- of leertrajecten. Beschouw je differentiëren niet enkel als opdracht van de individuele leraar in de klas, maar als onderdeel van de totale schoolontwikkeling, dan wordt het large differentiëren.

In dit boek is differentiëren meer dan een een klassenmanagement-probleem dat met een aantal didactische ‘tools’ is op te lossen. De nadruk ligt op onderwijs maken in de brede zin van het woord. Naast didactiek en klassenmanagement gaat het ook om een pedagogische waardenoriëntatie. Daarbij staat de rol van de leraar centraal. En die rol is verbonden met de drie doelen van het onderwijs: Kwalificatie, socialisatie en subjectwording (persoonsvorming).

Vanuit dit perspectief is de leraar niet alleen ‘aanbieder’ van onderwijs dat hij of zij en de samenleving zinvol acht. Ook het perspectief van degene die het onderwijs ondergaat en daar mede kleuring en sturing aan geeft is aan de orde, namelijk dat van de leerling. Het is het vakmanschap van de leraar om de verbinding te maken tussen zinvol en betekenisvol onderwijs.

Dit boek geeft de onderbouwing en handvatten om samen met je team differentiëren schoolbreed en in de klas goed uit te rollen. Niet alleen voor studenten, beginnende en ervaren leraren, maar ook voor leidinggevenden in het voortgezet onderwijs.