Helaas komt pesten nog veel voor: zo’n 10-15% van basisschoolleerlingen is slachtoffer van pesten. Dat komt deels doordat pesten zich vaak aan het oog onttrekt: veel ouders en leerkrachten hebben pestgedrag niet door, of herkennen het niet als zodanig. Pesten is ontzettend vervelend en vaak moeilijk te voorkomen. Maar wat is pesten precies en hoe verschilt het van ruziemaken en plagen? Waar trekken we de grens en hoe kunnen we het aanpakken?
Deze week is het de Week tegen Pesten en staan we stil bij de oorzaken, symptomen en oplossingen van pesten. Het centrale thema van dit jaar is: Wees een held, met elkaar. Want met z’n allen kunnen we zorgen voor een goede sfeer in het klaslokaal, de kinderopvang of op de speelplaats. Samenwerking is van groot belang. Iedereen kan een steentje bijdragen aan de groepsdynamiek: leraar én leerlingen!
Rots en water praktijkboek
Psychofysieke training voor jongens én meisjes
Het anti-pestprogramma Rots en water is keer op keer succesvol gebleken. Het is een psychofysieke training die zich enerzijds richt op de verbaal-emotionele ontwikkeling van kinderen (iets waar meisjes van nature vaak meer aanleg voor hebben dan jongens), en anderzijds de fysiek-emotionele ontwikkeling (waar jongens vaker in uitblinken). Door deze twee methodieken te combineren wordt gebouwd aan de sociale vaardigheden en het zelfvertrouwen van kinderen.
De Rots en water-training is nu ook gedetailleerd uitgewerkt in het Rots en water praktijkboek, een praktische handleiding die leerkrachten en ouders concreet kan begeleiden in het bevorderen van duurzame contacten tussen zowel jongens als meisjes.
Omgaan met pesten
In het boek Omgaan met pesten legt Margo Henderson de vinger precies op de zere plek. Ze laat zien dat pesten niet alleen een relatie is tussen de dader(s) en het slachtoffer: andere leerlingen in de groep spelen ook een rol, bijvoorbeeld als assistent, meeloper, buitenstaander of verdediger. Pesten is een groepsproces en de oplossing ligt daarom ook bij de groep als geheel.
In Omgaan met pesten gaat Henderson in op oorzaken maar ook gevolgen van pestgedrag. Bovendien geeft ze advies hoe je pesten kunt herkennen en kunt voorkomen. Achterin het boek zijn een aantal bijlagen te vinden, waaronder een lijst van signalen waaraan je pesten kunt herkennen en een aantal do’s en don’ts voor leerkrachten wanneer je hebt vastgesteld dat een leerling wordt gepest. Voor docenten, professionele opvoeders en ouders is dit een onmisbaar boek!
Pesten
Mijn boek over durf en zelfvertrouwen
Veel kinderen voelen zich machteloos als ze gepest worden. Ze hebben vaak het gevoel alsof het probleem bij henzelf ligt en ondergaan het pestgedrag op een passieve manier. Het boekje Pesten kan op zo’n moment echt een uitkomst bieden. Het is een fijn hulp- en werkboekje voor kinderen die gepest worden. Het geeft houvast en laat deze kinderen zien dat ze zelf ook actief iets kunnen ondernemen om de situatie te verbeteren. Aan de hand van opdrachtjes, vragen en tekeningen bouwen kinderen zelfvertrouwen op en leren ze voor zichzelf op te komen. Voor kinderen vanaf 10 jaar.
Ik wil niet gepest worden!
Effectief en concreet handelen op de basisschool
Onno van Ulzen is basisschooldirecteur. Omdat hij het gepest helemaal zat was, heeft hij een anti-pesttraject ontwikkeld met trainingen om mensen bewust te maken van pesten en de gevolgen op lange termijn. Deze aanpak heeft hij op meerdere scholen uitgeprobeerd en is keer op keer succesvol gebleken.
Eerst worden duidelijk de verschillen besproken tussen plagen en pesten. Wanneer er pestgedrag geïdentificeerd is, schrijft de leerkracht verschillende rollen toe aan de groep: er zijn twee advocaten en twee rapporteurs. De leerlingen praten over de betekenis en waarde van vriendschap en sociale normen. Zo wordt toegewerkt naar een veilig klimaat en een gezellige groepsdynamiek, waarbij iedereen met respect met elkaar omgaat. En dat sluit naadloos aan op de Week tegen pesten dit jaar: ‘Wees een held, met elkaar’!