Onze vrijheid zit in een wurggreep: Blinde bedrijfsmiddelen & pak alle kansen

Vier ontwikkelingen beperken en verkleinen onze vrijheid. De vierde is de surveillancedruk.

Onze persoonlijke vrijheid staat onder druk doordat we assets, of bedrijfsmiddelen zijn geworden van grote databedrijven zoals Google, Apple, Amazon, of Facebook. Deze claimen in hun leveringsvoorwaarden alle persoonlijke data die voortvloeien uit ons gedrag. Of dat nu zichtbaar is in ons Internetgebruik, in Apps, op onze mobiele telefoons, of wordt “gezien” door slimme apparaten.

Tegelijkertijd eigenen deze bedrijven zich het recht toe om onze in data gevangen persoonlijke ervaringen te analyseren en te beslissen wat te doen met de kennis die hierdoor ontstaat. Zonder dat wij hierin een stem hebben. Door lerende algoritmen zijn zij steeds beter in staat ons gedrag te manipuleren en beheersen.

Dit tast onze persoonlijke vrijheid aan. De kern hiervan is immers dat wij zelf bepalen hoe wij onze levens vorm willen geven. Goed beredeneerd, intuïtief, of ons hart volgend. Onzekerheid, onvoorspelbaarheid en eigenzinnigheid horen hier bij. Hoe vervelend dat vanuit commerciële of andere belangen ook kan zijn. Zodra anderen ons gedrag manipuleren, is onze vrijheid in gevaar.

Actueel: Pak alle kansen!
Het aantal jongeren met een WW-uitkering verdriedubbelde de afgelopen maanden door Corona. Een regelrecht drama! De prognoses tonen dat dit nog niet de piek is. En terwijl het Covid-19 virus nog steeds zijn sociale, maatschappelijke en economische gevolgen heeft en we in het duister tasten over de omvang daarvan, wordt de druk op jongeren alvast opgevoerd.

En dus krijgen zij het advies om een gat in hun cv te voorkomen en nu al te solliciteren, ondanks de geringe slagingskans en de gevolgen van herhaalde afwijzingen op bijvoorbeeld welzijn of zelfvertrouwen. En natuurlijk pakken gemotiveerde jongeren alle kansen die zich aandienen. Of deze nu wel of niet aansluiten bij wat zij kunnen en willen. Zo wordt hen geadviseerd om alle toekomstdromen voorlopig te laten varen. Hierdoor groeit het toch al grote aantal werkenden (zoals we weten van verschillende onderzoeken) dat liever een andere baan heeft, zich niet betrokken voelt bij het werk en ongelukkig is met contract en werkomstandigheden.

Toch scheiden we midden in deze crisis the good, alvast van the bad en the ugly en voeren we de druk op jongeren op. Hoe zit het ook al weer met de stress onder jongeren?
Jos van der Horst (22.07.20)

Twee columns van Jos van der Horst. In aanloop naar begin augustus, wanneer zijn boek Onze vrijheid zit in een wurggreep verschijnt, publiceert hij prikkelende columns. Van der Horst (1956) is een veranderkundige en marketingmanager met een jarenlange ervaring in het publieke domein.

Alle columns: