Het tbs-systeem in Nederland zit muurvast en klinieken zitten totaal verstopt. Het aantal mensen dat wacht op een plekje in een tbs-kliniek is in twee jaar tijd ruim verdubbeld, ondanks een dringende waarschuwing van de Inspectie Justitie en Veiligheid in 2020 dat het systeem dreigde vast te lopen. Dat blijkt uit cijfers die de NOS heeft opgevraagd bij het ministerie van Justitie en Veiligheid.
Vergeleken met 2017 is de wachtlijst zelfs vier keer zo lang geworden. Zaten er destijds gemiddeld 26 mensen in de gevangenis te wachten op een tbs-behandeling, in 2020 was dat opgelopen tot 45 en inmiddels staat de teller op gemiddeld 106 mensen die wachten omdat de tbs-klinieken vol zitten.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid verwacht niet dat er op korte termijn iets verandert aan de situatie. "De komende tijd blijft er aanzienlijke druk om alle tbs-gestelden te plaatsen. In deze periode zal naar verwachting een hoog aantal tbs-passanten in het gevangeniswezen verblijven", zegt een woordvoerder over de kwestie
Een deel van de tbs-gestelden zit lange tijd in tbs-klinieken zonder enig zicht op doorstroming of terugkeer naar de maatschappij. Tbs-klinieken worstelen met deze groep, staat in een advies van de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming
Een aantal tbs-gestelden kan niet ontslagen worden omdat er blijvende kans is dat ze nogmaals een misdrijf plegen. Maar er zijn er ook bij wie de behandeling spaak loopt, terwijl ze wel in aanmerking komen om uit te stromen. Het gaat om bijna 400 personen, die langer dan acht jaar in een kliniek zitten.
-----
Het is geen nieuw probleem: al vele jaren worstelt het TBS-systeem met de doorstroom van TBS-geplaatsten. TBS en met name de positie van zedendeliqenten staat centraal op een congres op 30 maart aanstaande.
Bij de terugkeer van een ex-zedendelinquent zijn dan veel personen en partijen betrokken: het gevangeniswezen of een Tbs-kliniek, de reclassering, de politie, soms actiegroepen en het openbaar bestuur, in het bijzonder de burgemeester van de gemeente waar de ex-zedendelinquent zich zal vestigen. Naast de gebruikelijke informatie die door DJI vanuit de gevangenis wordt doorgegeven aan de gemeente is er ook een informatiestroom in de richting van de burgemeester. Dit is de Bestuurlijke Informatievoorziening Justitiabelen (BIJ) die informatie verschaft met het oog op mogelijke verstoringen van de openbare orde. De burgemeester wordt alleen geïnformeerd over de terugkeer en/of het verlof van een bepaalde groep (ex-)justitiabelen die onherroepelijk is veroordeeld.
Kijk hier voor het dagprogramma van het congres en verdere informatie