Kerst: Hoe verdelen we de kinderen?

“Kerst en Oud- en Nieuw zijn voor mij altijd moeilijk” geeft ook Martijn aan. Mijn kinderen gaan met de feestdagen heen en weer tussen mij en hun moeder. Als ze komen ben ik zenuwachtig of ze het wel fijn  hebben bij mij. Mijn ex heeft met haar nieuwe man nog twee kinderen gekregen. Het is daar natuurlijk super gezellig. Als de kinderen komen zie ik er tegen op. Als ze weer weggaan blijf ik met een hol gevoel achter. Ik ben blij als Kerst weer voorbij is”.

Zowel Jorien als Martijn, en met hen bijna alle gescheiden ouders en hun nieuwe partners vinden de feestdagen zwaar en ingewikkeld. Niet ‘wat doen we met moeder met Kerst?”is de vraag maar: “wat doen we met de kinderen?” Ouders en stiefouders puzzelen of ze alle kinderen thuis willen hebben met kerst. Of alleen die van hem op eerste kerstdag en die van haar op tweede kerstdag. Want, botert het wel tussen alle kinderen? Ook roepen de feestdagen vaak extra spanningen op tussen de nieuwe partners. Zij weet dat hij niet op haar kinderen zit te wachten. Dat hij zich al snel ergert als er lawaai is of ruzie. Dus loopt zij op haar tenen om ieder ongemak bij voorbaat te voorkomen. Hij weet dat zijn kinderen opnieuw kritiek zullen hebben op zijn vriendin als ze zich ook maar even mengt in de opvoeding. Dus weert hij haar bij voorbaat met al haar goede bedoelingen en geeft haar het advies toch zo onzichtbaar mogelijk te zijn.

De laatste tijd spreken ook steeds meer stiefgrootouders zich uit. Grootouders die hun zoon of dochter met de kleinkinderen altijd gastvrij ontvangen. Zeker met Kerst. Maar wat als die grootouder zelf gescheiden is en een nieuwe partner heeft? Is dan zoonlief met twee of drie kinderen ook nog onbegrensd welkom? Hetzelfde kan gelden voor de volwassen kinderen van gescheiden ouders. Zo zei Laila: “sinds mijn moeder een vriend heeft, en hij binnen een half jaar bij haar is ingetrokken, voelt het bij mijn moeder niet meer als thuis. Ik kan niet meer zomaar naar boven lopen of in de keuken iets klaar maken. Het is nu immers ook het huis van haar vriend. Ook voel ik dat hij mijn kinderen niet leuk vindt. Het probleem is dat ik het niet aan mijn moeder kan laten merken. Dat zal haar zo veel verdriet doen en ze heeft al zo geleden onder de scheiding van mijn vader. Dus blijf ik thuis komen, vooral met Kerst. Maar, eerlijk gezegd, voor mij hoeft het niet”.  

Zowel Jorien, Martijn als  Laila hebben de afgelopen jaren deelgenomen aan interviews. Hun ervaringen zijn opgenomen in het boek Van woede naar redelijkheid. Dit boek gaat in op verdeeldheid zaaiende vragen in samengestelde gezinnen en met welke dilemma’s ouders, stiefouders en hun kinderen zich uiteen moeten zetten. Wat betekent het eigenlijk om twee culturen samen te voegen en wat zegt dat over (verlies aan) identiteit? Waarom is loyaliteit zo ingewikkeld en voelt gebrek aan loyaliteit als verraad? En wat is dat ondefinieerbare gevoel van sfeer dat volledig verandert door de komst van een ‘vreemde’ binnen de intimiteit van het gezin? Al deze vragen roepen emoties op en een van de meest aanwezige emoties is woede. Een gevoel dat verwijst naar onrecht, dat er iets niet klopt, niet eerlijk is. Zolang mensen het gevoel hebben dat hen onrecht wordt aangedaan blijven conflicten voortduren. Vaak zelfs heftig. Tussen ex-partners, tussen nieuwe partners en tussen alle kinderen. En zeker met Kerst wanneer het verlangen naar een fijn en warm gezin zo groot is.

Inzicht in wat een samengesteld gezin kenmerkt en wat ten grondslag ligt aan al die emoties helpt om meer rust en erkenning te bereiken in het nieuwe gezin. In Van woede naar redelijkheid worden al die emoties die zo specifiek zijn bij een scheiding en de komst van een nieuwe partner onderzocht en bieden filosofen als Kant, Rawls en Nussbaum verrassende inzichten. Zij werpen een nieuw licht op een groeiend maatschappelijk vraagstuk. Mooi is dat, juist in donkere dagen waarin we wel wat licht kunnen gebruiken.

Geschreven door: Corrie Haverkort
Auteur 'Van woede naar redelijkheid'